عارف جابری - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک سنگ، گروه معدن، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
حسین توکلی - استادیار، دکترا ، ژیو مکانیک گروه معدن، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

تونل چمشک با هدف حذف نقاط حادثه خیز کشور و روانسازی ترددهای جاده ای بین خرم اباد و اندیمشک احداث شده و در نتیجه آن طول مسیر 60 کیلومتر کاهش یافته است. توده سنگ مسیر تونل از بین لایه های آهکی سازند آسماری میگذرد. سنگ آهک میزبان دارای یک سطح لایه بندی و سه دسته درزه در محدوده تونل می باشد و از این نظر دارای درزه داری متوسط و هوازدگی کم می باشد. در مقاله حاضر جهت طبقه بندی توده سنگ مسیر تونل از طبقه بندی های ژیومکانیکی (Bieniawski 1989) و شاخص تونل سازی سنگ(Barton et al. 1980) استفاده شد. براساس این طبقه بندی ها سیستم نگهداری مناسب در تونل طراحی گردید و با استفاده از نرم افزار 〖Phase2 که بر مبنای روش المان محدود است تونل مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحلیل مناطق دارای بیشترین جابجایی و تمرکز تنش قبل از اعمال سیستم نگهداری و پس از نصب سیستم نگهداری شناسایی شد و مورد تحلیل قرار گرفت. براساس این تحلیل مقدار جابجایی کل قبل از نصب 5 میلی متر و پس از اعمال سیستم نگهداری پیشنهادی بارتن برابر 4/95 میلی متر و با اعمال سیستم نگهداری پیشنهادی بنیاویسکی این مقدار به 4/93 میلی متر رسید.

تونل چمشک، طبقه بندی RMR، طبقه بندی Q، نرم افزار 〖Phase2〗