پروانه حاتمی پویا - دانشجوی کارشناسی رشته حقوق دانشگاه پیام نور
مصطفی باقری - مدرس دانشگاه

در شرع مقدس اسلام برای هر فعلی از افعال انسانها حکمی هست ؛ وضع حقوقی و احکام فقهی کودکان آزمایشگاهی از جمله مسایل نوظهورفقهی است، که فرا روی جامعه حقوقی قرار گرفته است. این گروه از حیث مسایل کیفری مربوط به جنین تا پیش از انتقال به رحم مشمول مجازاتهای سقط جنین نیستند؛ چون عنوان انسان زنده بر آنها صدق نمیکند. جنین آزمایشگاهی با دارا بودن دو شرط: 1 - موجود بودن 2 - زنده متولد شدن و در بحث ارث و وصیت، علاوه بر شروط مذکور، اگر مانعی برای ارث نباشد، از کلیه حقوق خود بهرهمند میشود. از نظر نسب کودک آزمایشگاهی ملحق به صاحبان نطفه است و چون در شمار اقربای نسبی است، از حیث نفقه و محرمیت و رضاع و ممنوعیت نکاح با اقارب نسبی مشمول احکام آنها است. ولایت قانونی این کودک برعهده ی پدر و جد پدری است وحضانت تا 7 سالگی با مادر و پس از آن با پدر است.پژوهش حاضر به بررسی وضعیت حقوقی کودکان آزمایشگاهی از چندین جنبه ی مهم ازجمله، نسب و توارث و درستی تولد و سایر موارد بر اساس دیدگاه فقه اسلامی می پردازد.

تلقیح، کودک آزمایشگاهی، فقه اسلامی، رحم جایگزین، باروری مصنوعی، مادرجانشین