حسین هوشمندفیروزآبادی - استادیار گروه حقوق دانشگاه آیت الله بروجردی(ره)بروجرد- ایران
سامره شیخ زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حقوق دانشگاه آیت الله بروجردی(ره) بروجرد- ایران

حق ولایت، سلطه و امتیازیست که قانونگذار برای یک فرد نسبت به فرد دیگر، بدلیل وجود ویژگیها و صفاتی که در شخصیت مولی علیه وجود دارد، برای وی قایل شده است که این سلطه میتواند هم در حقوق مالی مولی علیه باشد و هم در حقوق غیرمالی او؛ البته باید متذکر شد که این سلطه و موقعیتی که ولی پیدا میکند نامحدود و بدون قید و شرط نمیباشد؛ بلکه قانونگذار آن را مکلف کرده است که در تصمیمات و اقداماتی که برای مولی علیه انجام میدهد غبطه و مصلحت مولی علیه را درنظر بگیرد؛ حال با توجه به این گستردگی اختیاراتی که قانونگذار برای ولی درنظر گرفته، همیشه این امکان وجود دارد که ولی از این اختیارات سوءاستفاده کرده و آن مصلحت و غبطهای که هدف قانونگذار برای تعیین این ولایت بوده، درنظر گرفته نشود.پس با توجه به توضیح مذکور، این سوال قابل طرح است که، درمواردی که ولی در امور مالی یا غیرمالی مولی علیه غبطه و مصلحت را رعایت نکند مثل اینکه اموال منقول یا غیرمنقول را در غیرموارد ضرورت به فروش رساند یا اینکه در امر تزویج مولی علیه سوءاعمال ولایت نماید، تکلیف چیست فلذا نگارنده در این پژوهش در پی جواب دادن به سوال کلی مذکور است؛ و لازمه آن این است که همه موارد سوءاعمال ولایت و ضمانت اجرای هرکدام از آنها را که در بین فقها و حقوقدانان اختلافی است، بررسی نموده و مسیولیت دقیق اولیاء را در پرتو منابع فقهی و حقوقی مشخص کرده است؛ در قانون اساسی و قوانین عادی ایران، مسیله سوءاعمال ولایت ممنوع شده است و اولیاء در صورت تقصیر ضامن بوده و حتی مولی علیه پس از رسیدن به سن رشد میتواند از ولی خود تقاضای حسابرسی کند؛

ولایت، سوءاعمال، مولیعلیه، اولیاء خاص