کماله آقامحمدی خیاوی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
محمدامیر دلاور - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
ستاره امانی فر - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
پریسا علمداری - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

این مطالعه با هدف میزان آزادسازی پتاسیم در گیاه یونجه تحت تاثیر قارچ و باکتری در شرایط گلخانه ای و با آرایش فاکوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کانی میکایی فلوگوپیت، قارچ اکتومیکوریز (با قارچ و بدون قارچ)، باکتری حل کننده سیلیکات ( با باکتری و بدون آن) و مخلوط قارچ و باکتری بود. محیط کشت تیمارها مخلوطی از شن کوارتزی و کانی فلوگوپیت بود. در طول دوره کشت، گلدان ها با آب مقطر و محلول غذایی بدون پتاسیم آبیاری و تغذیه شدند. در پایان دوره کشت، گیاه یونجه برداشت و مقادیر پتاسیم آن توسط روش شعله سنج تعیین شد. نتایج نشان داد که میزان پتاسیم گیاه درتیمار حاوی باکتری بیشترین مقدار و در تیمار شاهد کمترین مقدار بوده و تفاوت آن ها در سطح آماری پنج درصد معنی دار بود و همین روند در محیط هپخاک حاکم بود. نتایج نشان داد که فعالیت های ریشه، قدرت اسیدی ریزوسفر را افزایش داده و رهاسازی پتاسیم را از کانی فلوگوپیت تسهیل کرده و باعث تبدیل این کانی به ورمیکولیت و تا حدودی اسمکتیت شده است.

آزادسازی پتاسیم، باکتری حل کننده سیلیکات، قارچ اکتومیکوریز