نجمه یرمی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
ابوالفضل عزیزیان - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان،

شوری پس از خشکی از مهم ترین و متداول ترین تنش های محیطی در سراسر جهان است علاوه بر شوری خاک امروزه شوری آب های در دسترس نیز مشکلات ناشی از شوری را مضاعف می سازد . در چنین شرایطی مدیریت بهینه نهاده های مصرفی از جمله کودهای شیمیایی می تواند در بهبود عملکرد گیاهان و در نتیجه درآمد زارعین موثر باشد . لذا در این مقاله به بررسی اصولی که در مصرف کودهای شیمیایی پر مصرف شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم در شرایط شور حایز اهمیت می باشند، پرداخته می شود نتایج تحقیقات نشان می دهد که مصرف چند باره کودهای ازتی در خاک های شور همانند خاک های غیر شور،بیشترین بازده را دارد. در خاک های شور، پخش کود ازتی مصرفی در سطح خاک باید پس از آبیاری صورت پذیرد، زیرا مقدارشوری خاک در ه ناحی رشد ریشه در ه فاصل بین دو آبیاری افزایش می یابد. مقدار املاح تجمع یافته که غلظت آن درست پیش ازآبیاری به حداکثر می رسد، از معدنی شدن ازت و فراهم شدن آن برای استفاده گیاه جلوگیری می نماید. بهترین منبع ازته برای گیاه در شرایط شور مخلوطی از آمونیوم و نیترات است. کلرور پتاسیم به دلیل داشتن آنیون کلر و همچنین بالا بودن شاخص شوری برای تامین پتاسیم گیاه در شرایط شور توصیه نمی گردد و به جای آن می بایست از کود سولفات پتاسیم استفاده نمود . با توجه به اینکه کلر یکی از آنیون های غالب در خاک های شور است، مصرف کودهای فسفری موجب کاهش اثر سمی یون کلر می شود. زیرا جذب این دو آنیون توسط گیاه از مکانیسم واحد ی پیروی نموده و هنگامی که غلظت فسفر در محلول خاک فراوان باشد، گیاه تمایل بیشتری به جذب آن نشان داده و بنابراین جذب کلر به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.

پتاسیم، خاک شور، کوددهی، فسفر، .نیتروژن