مهدی کریمی - گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بهداشت روانی و فرسودگی شغلی با توجه به نقش تعدیل گری هوش معنوی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان گمرکات خراسان رضوی که تعداد کل آنها 485 نفر می باشد. روش نمونه گیری استفاده شده، روش نمونه گیری طبقه ای است و هر کدام از گمرکات استان خراسان رضوی به مثابه یک طبقه و هر یک از کارکنان یک واحد نمونه در نظر گرفته شده اند. اندازه نمونه آماری این تحقیق با استفاده از روش مورگان 215 واحد بدست آمده است. در این تحقیق برای پاسخ به فرضیه های پژوهش از پرسشنامه های استاندارد 28 سوالی پرسشنامه بهداشت روانی گلدبرگ و پرسشنامه22 سوالی فرسودگی شغلی مسلش و پرسشنامه 24 سوالی هوش معنوی کینگ استفاده شده است. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بهداشت روانی 0.981 ، پرسشنامه فرسودگی شغلی 0.988 و پرسشنامه هوش معنوی 0.979 بدست آمد. اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از آزمون های آماری همبستگی و معادلات ساختاری تحلیل و نتایج بدست آمده است. بین بهداشت روانی کارکنان و فرسودگی شغلی و ابعاد آن رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. همچنین هوش معنوی کارکنان رابطه بهداشت روانی و فرسودگی شغلی و ابعاد آن را تعدیل می کند. لذا پیشنهاد می شود با توجه به شناسایی رابطه معنادار میان بهداشت و فرسودگی شغلی و موثر بودن هوش معنوی بر این رابطه، سیاست گذاری هایی به منظور بهبود فضای کاری کارکنان از جمله ارتقاء شاخصه های شادی در محیط کار، کاهش نشانگان بهداشت روانی از قبیل توجه به عامل انسانی در محیط کار، حمایت از مشارکت کارکنان، تقدیر و قدردانی از کارکنان و ترویج حس عزت نفس و حس ارزشمند بودن اتخاذ شود.

بهداشت روانی، فرسودگی شغلی، هوش معنوی، گمرکات استان خراسان رضوی