مهسا کریم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور واحد مشهد
محمود ولی زاده - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور
الهام عزیزی - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور
علی معصومی - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور

شاهدانه با نام علمی (Cannabis Sativa Varindica) گیاهی است یکساله، دوپایه، علفی و به ارتفاع 1-3 متر که دارای واریته ها و فرم های مختلف میباشد. شاهدانه دارای کانابیونیدها به عنوان گروه منحصر به فردی از ترکیبات تریپوفنولیک می باشد. ظرفیتهای بالای تحقیقاتی روی این گونه جهت بالا بردن راندمان استحصال اسانسهای کاربردی و تغییرات فنوتیپی خوش آیند، وجود یک پروتکل مناسب جهت باززایی برای کاربرد درمطالعات ژنتیک این محصول را ناگزیر می کند. به منظور دستیابی به محیط کشت مطلوب جهت القاء کالوس و باززایی برگ، محیط کشت MS حاوی غلظتهای مختلف هورمونهای NAA (نفتالن استیک اسید)، BAP (بنزیل آمینو پورین) و 2,4-D مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش فاکتوریل در قالب طرحکاملا0 تصادفی با 17 تیمار مختلف و 3 تکرار در هر تیمار انجام شد. اثرات تیمارها بر روی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بهترین غلظت جهت باززایی ریزنمونه برگ در پتری حاوی 1 میلی گرم بر لیتر NAA به همراه 2 میلی گرم بر لیتر BAP و بهترین تیمار از جهت القا جنین سوماتیکی حاوی هورمون BAP به میزان 1 میلی گرم بر لیتر و NAA به میزان 2 میلی گرم بر لیتر بدست آمد.

شاهدانه Cannabis Sativa، باززایی، کالوس، جنین زایی سوماتیکی