بررسی اثر سیستم های خاک ورزی بر بهره وری مصرف آب و عملکرد گندم

امروزه به دلیل کاهش منابع آبی، روند افزایشی جمعیت جهان و نیاز به تولید غذای بیشتر، افزایش بهره وری مصرف آب محصولات اساسی از عوامل تعیین کننده در کشاورزی بشمار میرود. در ایران خاکورزی از مهمترین ارکان توسعه فنآوری در تکامل کشاورزی و به ویژه در تولید غذا میباشد. شخم زدن سطح خاک را زبر و خشن میکند. این امر منجر به افزایش ذخیره سازی آب با افزایش نفوذ به خاک و همچنین افزایش تلفات آب و خاک توسط تبخیر میشود و در مقابل سیستمهای بدون خاکورزی منجر به کاهش تبخیر و رواناب می شوند، خاکورزی حفاظتی در مقایسه با خاکورزی مرسوم میزان بهرهوری مصرف آب را تا 5 / 10 درصد افزایش میدهد، همچنین در خاکورزی حفاظتی که میزان 1 تن بقایای گندم در هکتار قادر خواهد بود که 30 درصد ازسطح خاک را بپوشاند میزان 16 درصد از تلفات آب )مصرف آب( کاهش مییابد. مدیریت بقایای گیاهی یکی از روش های اصلاح و بهبود خصوصیات فیزیکی خاک است، همچنین بقایای گیاهی منبع اصلی تامین کربن تازه برای تولید بیوماس میکروبی، افزا یش جمعیت انواع کرم های خاکی و بهبود حاصلخیزی خاک هستند. نقش مثبت بقایای گندم در کاهش تلفات تبخیر از سطح خاک در تیمار بقایای 45 درصد به بیشتر بودن عملکرد دانه منجر گردید و بقایای 90 درصد با 6 / 6442 کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد را به خود اختصاص داده بود. علت این امر پایین بودن درصد سبز شدن به دلیل عدم تماس مناسب تیغه با خاک در تیمار بقایای 90 درصد معرفی گردید. استفاده از گاوآهن برگردان دار نیز نسبت به گاوآهن قلمی کاهش 12 درصدی عملکرد دانه را به دنبال داشت.

Keywords:

خاک ورزی , مصرف آب , بهرهوری , بقایا