محمدحسن پزشگی - کارشناس ارشد تحقیقات منابع طبیعی
منوچهر خانبابایی - کارشناس تحقیقات منابع طبیعی
محمدرضا نجیب زاده - عضو هییت علمی تحقیقات منابع طبیعی

جنگلهای ارسباران در شمال غرب کشور و بطور پراکنده در شیبهای شمالی ارتفاعات رشته کوه قره داغ استان آذربایجان شرقی واقع شده اند. این محدوده جنگلی، به دلیل تنوع گونهای منحصر به فرد، جزو یکی از مناطق با ارزش ژنتیکی در سطح جهان شناخته شده و به عنوان منطقه رویشی مستقل، یکی از مناطق پنج گانه رویشی جنگلهای ایران می باشد. بر اساس مطالعات انجام یافته، نصف گونههای جنگلی که تاکنون در این منطقه شناسایی شدهاند، جزو گونههای مهم دارویی غیر علفی می باشند. در این بررسی، با استفاده از نمونه های شناسایی شده هرباریوم مرکز تحقیقات و آموزشی کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، ابتدا گونههای مورد نظر، بر حسب تیرہ، جنسی و گونه تفکیک شده و سپس با توجه به اطلاعات جمع آوری شده بومی و نیز مراجعه گردید. بنابر اطلاعات بدست آمده، میان 40 گونه مورد بررسی، گونههای زبیر بنابه اهمیت خاصیت دارویی و کاربرد رایجی که در منطقه دارند، به عنوان برخی از گونههای غیر علفی(درختی و درختچهای) با ارزشی دارویی در جنگل های ارسباران تعیین و مورد مطالعه قرارگرفتندسماق نسترن وحشی انجیر ریش بز اناروحشی زغال اخته بیدمشک Ephedra major). (Ficus carica) (Rosa canina) (Rhus coriaria). (Salix aegyptiaca), . (Cornus mas) (Punica granatum) | ( (Berberis integerrima) قره قات biebersteinii) زرشک زرافشانی

جنگل های ارسباران، گونه های دارویی ، غیر علفی، قره داغ