اکبر عبدی قاضی جهانی - عضو هییت علمی بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،تبریز، ایران.
احمد رزبان حقیقی - دکتری و محقق بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،تبریز، ایران
فرید نورمندموید - عضو هییت علمی بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،تبریز، ایران.

به منظور ارزیابی توانمندی ژنتیکی و شناخت ساختار ژنتیکی به جمعآوری بذور 35 پایه از سه جمعیت گیلاس وحشی در ارسباران اقدام شد. بذور در گلدان های پلاستیکی کاشته شدند. گیاهچههای حاصل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه جنگل ارسباران در هره سر کشت گردید. تجزیه واریانس دادههای صفات مورفولوژیکی صورت گرفت. میانگین دادهها از طریق آزمون دانکن مقایسه شدند. با استفاده از امید ریاضی، میانگین مربعات، واریانس ژنتیکی و وراثتپذیری عمومی برآورد گردید. نتایج نشان داد که در بین جمعیتها تفاوت معنیداری برای رشد طولی و رشد قطری در سال اول، ارتفاع نهال و قطر نهال در سال دوم در سطح احتمال %1 و برای رشد طولی مطلق در سال دوم در سطح احتمال %5 وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی در بین جمعیتهای گیلاس وحشی میباشد. مقایسات میانگین برتری جمعیت عباس آباد را در همه صفات اثبات نمود به طوریکه جمعیت عباسآباد با 11/33 سانتیمتر بیشترین رشد طولی، 41/33 سانتیمتر بلندترین ارتفاع نهال و 6/4 میلیمتر رشد قطری در سال اول را دارا بود. ضریب وراثتپذیری عمومی برای رشد طولی (h2b = %63/26) در سال اول و ارتفاع نهال (h2b = %43/67)، رشد مطلق طول (h2b = %19/32)، قطر نهال h2b = % 49/02) )، رشد نسبی قطر (h2b = 4/79) در سال دوم برآورد گردید.

ارسباران، گیلاس وحشی، Cerasus avium، تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری