محمدابراهیم صادق زاده - کارشناس ارشد و محقق بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

مطالعه و شناخت منابع طبیعی کشورمان با توجه به اهمیت حیاتی که دارد ضروری می باشد. بنابراین این مطالعه باید از دیدگاه های گوناگون انجام گیرد، تا از آن شناخت بهتری جهت بهره برداری درست فراهم گردد. سپس با توجه به الویتها، برنامه ریزی و تصمیم گیری نهایی بعمل آید. شناخت منابع اراضی، تعیین درجات مختلف قابلیت اراضی و بررسی مشخصات خاک در بیشتر فعالیتهایی که انسان در زمینههای مختلف از جمله کشاورزی، منابع طبیعی، آبخیزداری، حفاظت خاک و آب، اقتصادی و اجتماعی و شهرسازی انجام می دهد به عنوان نخستین قدم و ضروری ترین بررسی مقدماتی و پایه ای تلقی می گردد. مطالعات ارزیابی منابع و قابلیت اراضی و خاکشناسی حوضه عاشقلو به منظور برنامهریزی طرحهای مختلف با جامع نگری و حفاظت خاک، پوشش گیاهی، جلوگیری از کاهش حاصلخیزی خاکها، حفظ مراتع و جنگلها و کاهش رسوبات، انجام گرفته است. مطالعه فوق، با هدف تشخیص انواع منابع اراضی و خاکهای موجود در منطقه صورت گرفت تا از این طریق بتوان اشکالات، و یا محدودیتهای موجود در ارتباط با مسایل مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، آبخیزداری، حفاظت خاک و آب و در نهایت استفاده صحیح و مناسب از اراضی منطقه مورد مطالعه را شناخته و در راه مرتفع کردن این اشکالات، اقدامات لازم و مطابق با استعداد هر واحد انجام داد. در مطالعه حاضر، منابع اراضی موجود در منطقه بر حسب تیپ اراضی، واحدهای اراضی و اجزاء واحدهای اراضی مشخص و تفکیک شد. سپس با توجه به محدودیتها، اشکالات، استعداد و امکانات هر یک از اجزاء واحد اراضی بر اساس تناسب اراضی و استعداد آنها قابلیت تک تک واحدها برای انواع استفادههای اصلی تعیین شد. در خاتمه، پس از برطرف شدن برخی مسایل و مشکلات و محدودیتها، قابلیت اراضی بعد از انجام اصلاحات نیز تعیین گردیده و به عنوان بهترین نوع استفاده از اراضی در شرایط موجود و آتی پیشنهاد گردید.

ارسباران، جنگلی، کاربری اراضی، تناسب اراضی، قابلیت اراضی