فهیمه علی میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه گنبد کاووس
بهاره بهمنش - استادیار گروه مرتع و آخیزداری دانشگاه گنبد کاووس
امین کلایه محمدی - استادیار گروه مرتع و آخیزداری دانشگاه گنبد کاووس
محمدرضا شهرکی - باشگاه پژوهشگران جوان واحد دانشگاه آزاد اسلامی میبد

استفاده ا ز داروهای گیاهی بخش مهمی از طب گیاهی را در زندگی روستایی و عشایری نشان میدهد و ا ستفاده از این طب و مصرف گیاهان دارویی با تجربه اجدادی بهره برداران، باعث شده است که ثبت و ضبط دانش رفتاری گیاهان دارویی در بین مصرف گیاهان دارویی با تجربه اجدادی بهره برداران، باعث شده ا ست که ثبت و ضبط دانش بومی گیاهان دارویی در ایران و چه بسا در دنیا حساب آیند. تحقیق حاضر نیز با هدف تحلیل رفتار مصرفی گیاهان دارویی در بین بهره برداران مراتع چهل کمان شهرستان سرخس از استان خراسان رضوی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر بهره برداران روستایی و عشایری بودند که 60 نفر از آنها در دو نظام بهره برداری روستایی و عشایری ( 30 نفر از بهره برداران روستایی و 30 نفر ا ز بهره برداران عشایری) به عنوان حجم نمونه ا نتخاب شدند که نمونه گیری به صورت طبقه بندی تصادفی در بین حجم نمونه مشخص شده ا نجام گرفت. ابزار سنجش در ا ین تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته ای بود که دانش رفتاری و مصرفی گیاهان دارویی مورد سنجش قرار گرفت. برای اندازه گیری روایی پرسشنامه از نظرات تخصصی کارشناسان علوم اجتماعی و منابع طبیعی بهره گرفته شد. پایایی ابزار سنجش نیز با محاسبه ضریب الفای کرونباخ به دست آمد (متوسط ضریب الفای کرونباخ =0/703). همان طور که یافته ها نشان داد، میزان آشنایی پاسخگویان با گیاهان دارویی با 7/51 درصد، در حد متوسط مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج گویای آن است که بهره برداران برای مصرف گیاهان دارویی بیشتر از انتقال دانش و اطلاعات به یکدیگر بهره مند شده اند. همچنین یافته ها حاکی از آن است که، اغلب پاسخگویان قسمت ساقه و ریشه گیاهان را مورد استفاده قرار داده اند. لذا، شناسایی و معرفی فلور گیاهان دارویی و موارد استفاده سنتی این گیاهان، فراهم کننده اطلاعات مفیدی در رابطه با پراکنش و کاربردهای گیاهان دارویی هرمنطقه بوده و زمینه ساز فعالیت های دارویی مختلفی در ارتباط با این موضوع می باشد.

گیاهان دارویی، بهره برداران، عشایر، دانش رفتاری