ارشمید نهال - دانشکده فیزیک، دانشگاه تهران
اطهر مخبری قمشه - دانشکده فیزیک دانشگاه تهران

در بر هم کنش پرتو قطبیدۀ لیزر هلیوم تئون با لایۀ نازک حساس به نور AgCl-Ag ، توری های متشکل از نانوذرات نقره در سطح لایه تشکیل می گیرند. به سبب سازوکار فرآیند پس خور مثبت (positivefeedback ) در شکل گیری این ساختارها، که عملاً منجر به بهتر شدن توری ها با گذشت زمان از شروع نوردهی و نیز قابلیت بازسازی می شود، آنها را توری های خودزاد (spontaneous grating) نامیده اند نشان داده شده است که این توری ها ساختار منطقه ای دارند. هم زمان برهمکنش نور لیزر فرودی با ساختار منجر به شکل گیری نقش مشخصه ای موسوم به نقش پراکندگی در زاویۀ کوچک (small angle scattering) می شود. نشان دادیم با مطالعۀ نقش پراکندگی در زاویۀ کوچک می توان اطلاعات مفیدی از دینامیک شکل گیری ساختار نانومتری روی سطح فیلم به دست آورد. فرآیند رشد ساختار نوعاً رفتاری اشباعی، به سبب محدودیت مقدار نانوذرات نقره و نیز رقابت در بازسازی توری ها دارد.

لایه های نازک حساس به نور، نانوذرۀ نقره، توری های خودزا، پس خور مثبت، پراکندگی