الهام امینی - استادیار گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس، تهران، ایران
تارا قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
معصومه محبتی - دانشآموخته کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس، تهران، ایران

کاهش آسیب پذیری کاربری های شهری جهت تقلیل میزان خسارات با بهره گیری از رویکردهای پدافند غیرعامل که می تواند درایجاد محیطی ایمن در شهرها موثر واقع شود. از مهمترین اهدافی است که امروزه برنامه ریزان و مدیران شهری درصدد اجرای آندر شهرها می باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ایمنی فضاهای شهری در برابر زلزله با توجه به اصول پدافند غیرعامل در شناسایی عوامل کاهش دهنده ایمنی در ناحیه 5 شهر ری انجام گرفته است. روش تحقیق برای تبیین وضع موجود و یافتن پاسخی برای سوالات تحقیق روش توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای و نیز میدانی (پرسشنامه) بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از روش آزمون فراوانی و تحلیل عاملی انجام گرفته است. سپس متغیرهای اساسی تاثیرگذار به وسیله آزمون همبستگی پیرسون جهت تاثیر یا رد فرضیات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. و در نهایت یافته ها نشان می دهند که آنچه که به عنوان اساس کار باید مورد توجه قرار گیرد، تعیین مراحل مختلف یک فرآیند برنامه ریزی مقابله با زلزله در تهران به ویژه شهرری است که در هنگام تهیه هرگونه برنامه جامع و یا تفصیلی و موردی می بایست بکار رود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل کالبدی (نظیر بهینه سازی تاسیسات شهری فعلی مانند کابل ها و شبکه های برق هوایی، رعایت حریم مناسب برای مخازن ذخیره سوخت، تهیه بانک اطلاعاتی جامع در سطح منطقه) می توانند بر کاهش آسیب پذیری فضای شهری (در محدوده شهرری) تاثیر داشته باشند. در خاتمه پیشنهادات و راهکارهای لازم جهت رعایت پیشگیرانه اصول پدافند غیرعامل در شهرری ارایه گردیده است.

فضای شهری، پدافند غیرعامل، آسیب پذیری، منطقه 20 تهران