مجید بنذرکی نهان - دانشجوی کارشناسی مهندسی مکانیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
عباس زارعی - کارشناسی، مدیریت آموزش و پرورش، شهرستان میناب

کتاب درسی، که یکی از مهم ترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام های آموزشی محسوب می شود، در نظام آموزشی کشور ما نیز نقش مهمی دارد. به لحاظ این اهمیت و همچنین به سبب نقش محتوای کتب درسی در برانگیختن و تامین نیازها و نیز تسهیل امر یادگیری دانش آموزان، در این پژوهش که مبنای نگارش مقاله حاضر است، به نقد و بررسی کتاب فیزیک پایه دهم چاپ سال 96 از جنبه های ارتباط محتوا با جامعه طرح و چیدمان مطالب، تناسب محتوا با سطح فهم و درک مخاطبان، موثر بودن فعالیت های عملی و چندین مولفه دیگر پرداخته شده است. به منظور غنای بیشتر تحلیل با در نظر گرفتن دو بخش فصل در یک نگاه محتوای کتاب از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. در بخش فصل در یک نگاه،در فصل اول به مدل سازی در فیزیک و همچنین تخمین و مرتبه بزرگی محاسبه ها در فیزیک به جهت اهمیت موضوع برای اولین بار پرداخته شده است. در فصل دوم با عنوان آشنایی با ویژگی های فیزیکی مواد، مفاهیمی را مورد توجه قرار داده که بیش ترین ارتباط با پدیده های فیزیکی پیرامون ما دارند و در این فصل، در بخش ویژگی فیزیکی مواد در مقیاس نانو، و در دو بخش پایانی کتاب با عنوان شناوری و اصل ارشمیدس، شاره در حرکت و اصل برنولی از جمله بخش هایی هستند که در برنامه درسی کشورمان یا سابقه ای از آن ها نبوده یا به طور گذرا و غیرکاربردی به آن پرداخته شده بود. و در بخش کتاب در یک نگاه، اینگونه استنباط شد که کتاب فیزیک پایه دهم با وجود اینکه حجم آن تغییری نداشته است ولی محتویات آن برای مخاطبان مورد نظر کمی سنگین است. البته کتاب جدید با توجه به مسایل و شکل های جدید آن فیزیک را کمی ملموس تر و عینی تر کرده است و در انتها نیز پیشنهاداتی برای اصلاح و بهبود محتوا ارایه گردیده است.

فیزیک، نقد و بررسی، پایه دهم، تحلیل محتوا، کتاب درسی