مسعود مینایی - استادیار علوم اطلاعات جغرافیایی (GIScience) دانشگاه فردوسی مشهد
مهوش نداف سنگانی - دانشجوی دکتری ژیومورفولوژی دانشگاه فردوسی مشهد
حمید نژادسلیمانی - دانشجوی دکتری ژیومورفولوژی دانشگاه فردوسی مشهد

مدل های رقومی ارتفاع (DEMs) که حاصل جمع آوری داده های ارتفاعی به روش های سنجش از دور است، طی دهه های اخیر کاربرد وسیعی در ژیومورفولوژی و سایر علوم زمین داشته و به کمک الگوریتم های رایانه ای همچنان رو به توسعه هستند (نداف 1390). مدل های رقومی ارتفاع باعث شناخت بیشتر از الگوهای رودخانه ای شده است. اصطلاح مورفوتکتونیکی بیان کننده ارتفاع بین ژیومورفولوژی و تکتونیک بوده و در بسیاری از موارد مورفوتکتونیک، برابر تکتونیک ژیومورفولوژی در نظر گرفته می شود. رودخانه ها نسبت به حرکات تکتونیکی حساس هستند و رابطه نزدیکی بین لندفرم های رودخانه ای وحرکات تکتونیکی وجود دارد. از این شاخص های ژیومورفیک به عنوان ابزاری برای مشخص کردن ساختارهای فعال این حرکات به کار می روند. شاخص های ژیومورفیکی در ارزیابی فعالیت های تکتونیکی ابزاری مفید و قابل اطمینان هستند، زیرا مشخص کردن ساختارهای فعال این حرکات به کار می روند. شاخص های ژیومورفیکی در ارزیابی فعالیت های تکتونیکی ابزاری مفید و قابل اطمینان هستند.زیرا از روی آنها می توان نواحی ای را که در گذشته فعالیت های سریع و یا حتی کند تکتونیکی را پشت سر گذاشته اند، به راحتی شناسایی نمود (رامیز هرا؛ 1998). با شناسایی اثر فعالیت های تکتونیکی بر روی سیستم های روخانه ای به ارزش رودخانه ها در مطالعه فعالیت های تکتونیکی پی برده شده است؛ بنابراین برای درک بهتر از میزان فعالیت تکتونیکی منطقه می توان ژیومورفولوژی رودخانه و تکتونیک را با هم ادغام نمود (Keller & Pinter, 2002).