علی شهریار - استادیار ژیومورفولوژی گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
رسول خوش خوش آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژیومورفولوژی، دانشگاه تهران

کلمه میاندر از رودخانهای تحت عنوان مندرس در غرب ترکیه گرفته شده که با طول بیش از 450 کیلومتر با پیچ و خم هاینسبتا زیاد وارد دریای اژه می گردد. در یونان قدیم نیز رودهای پیچ و خم را ماندروس می گفتند که شکل لاتین آن تحتعنوان میاندر شناخته می شود )استرابو، 1924(. میاندر به عنوان یکی از مرسوم ترین اشکال رودخانه ای در طبیعت شناختهشده و طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مهم مورد مطالعه ژیومورفولوژیست ها در سراسر جهان بوده که به عنوانیک پدیده هیدروژیومورفولوژیکی، نشان دهنده حرکت و فرسایش جانبی رودخانه ها به شمار می آید (یوسفی و همکاران، 2015).کانال های میاندری رودخانه ها به عنوان نوعی از لندفرم های دینامیک غالب در دشت های سیلابی شناخته شده که امتداد پیچانرودی آنها تحت تاثیر هم زمان ویژگیهای جریان رودخانه، انتقال رسوب بوده و شکل کانال رودخانه نیز تحت تاثیر تنوع رسوباتدر مجاور رودخانه میباشد که در نهایت تاثیر متقابل این عوامل، تکامل رودخانه را به دنبال دارد (سمینارا، 2006). هنوز هیچگونهتحقیقی که به طور یقین نشان دهنده رابطه بین طول موج و رسوبات کرانهای و کانالهای رودخانه باشد، صورت نگرفته هر چندممکن است در مواردی تغییرات نیروی خام رودخانه را در ایجاد میاندر در ارتباط دانست (بشارتی، 1380). شاید در این رابطهبهترین فرضیه آن باشد که میاندرها را ناشی از جریان ثانویه در نظر گرفت که از حرکات پیچشی رودخانه منشاء گردیده و اینوضعیت در امتداد بستر اصلی انجام شده، زیرا شکل میاندر موثرترین عامل برای ثابت نگهداشتن دبی آب و رسوب محسوبمیشود به طوری که با بررسیهای کمی میتوان برخی از رفتارهای رودخانههای میاندری را توجیه نمود (سلبی، 1983).