بررسی ویژگیهای هیدروژیومورفولوژیکی حوضه آبخیز سقزچی چای استان اردبیل

واژه هیدروژیومورفولوژی از چهار کلمه لاتین به معنی آب،زمین،شکل و شناخت تشکیل شده استت و موضوع آن مطالعه تلفیقی ژیومورفولوژی و هیدرولوژی است (مقیمی، 1382).جریان های آبی مسیول پیدایش اشکال ناهمواری ها در مقیاس های کوچک (مثل ساحل یک رودخانه) تا بزرگ (مثل کره زمین) می باشند که همواره برای انسان و ساخت و سازهای او مشکل آفرین و خطرزا بوده اند.حوضه آبخیز سقزچی چای به دلیل موقعیت جغرافیایی خود از توان بارشی مناسب برخوردار بوده که به طبع آن میزان آب نیز در این حوضه چشم گیر استت.. مطالعات زمین شناسی، آب و هواشناسی، خاک و پوشش گیاهی , فیزیوگرافی و هیدرولوژی و بالاخص انجام بررسی های میدانی نقش بارز آبهای جاری و اهمیت رودخانه های این محدوده را در شکل زایی و همچنین مخاطرات حاصل از عمل آب بر روی انسان و فعالیت های او را نیز نمایان می سازد.به وجود آمدن مسایلی چون تخریب اراضی کشاورزی،افزایش قدرت تخریب سیلابها و تخریب باغ های واقع در کرانه رودخانه ها از مخاطرات و مشکلاتی هستند که ضرورت و اهمیت بسیار زیاد مطالعات هیدروژدومورفولوژی را در این حوضه نمایان می سازد. در زمینه مباحث هیدروژیومورفولوژی تحقیقات علمی و دانشگاهی بسیاری انجام گرفته که به اختصار به برخی از آنها اشاره می شود : یمانی (1391) بر مبنای تاثیرگذاری عوامل هیدروژیومورفولوژیکتوسعه فیزیکی بندر کیاشهر را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که بالا بودن آب زیرزمینی سستی و ناپایداری خاک از عوامل محدودیت ساخت و ساز در این محدوده می باشد. عابدینی (1390) مسایل هیدروژیومورفولوژی شهر اردبیل را با تاکید بر فونداسیون سازه ها و آسفالت شهر مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده که زهکشی مناطق حساس با نوسان آبهای سطحی و توجه به مسایل هیتدروژیومورفولوژی و زمان احداث بناهای ساختمانی و آسفالت ریزی بسیار ضرورت دارد. تروتی و همکاران (1387) هیدروژیومورفولوژی حووه آبخیز رودخانه لیله جوانرود را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که قدرت و سرعت جریان های سطحی همراه با سازندهای سست و فعالیت های انسان باعث تکوین اشکال فرسایشی آب به میزان زیاد شده است. محمودی (1383) هیدروژیومورفولوژی کاشان را با هدف تاثیر آن در آمایش سرزمین بررسی کرده و معتقد است که با استفاده صحیح از آبهای سطحی و ذخیره آنها می توان از پدیده شوره زار جلوگیری کرد.