عباسعلی داداشی رودباری - دانشجوی دکتری آب و هواشناسی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، تهران، ایران
طیبه اکبری ازیرانی - استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

مسیله شناخت شکل های ناشی از اثر آب وهوا و دگرگونی آن برای ژیومورفولوژیست ها اهمیت شایان توجهی دارد؛ زیرا آن ها می خواهند بدانند که شکل های موجود، تحت تاثیر چه شرایط آب و هوایی شکل گرفته اند و مهم تر آنکه می خواهند بدانند که چه تغییراتی را در پیش رو دارند که منتج از دگرگونی های آب و هوایی معاصر است (مقیمی). مدل سازی آب وهوای دیرینه در خصوص شکل شناسی زمین می تواند به دو جهت در یک رویکرد کلی مفید واقع شود؛ نخست مدت زمان بارش که می تواند قدرت جریان های سطحی را مشخص کند و دوم مدت زمانی که زمین در مقابل عناصر آب و هوایی مقاومت نشان می دهد که نقش دما و بارش در این خصوص چشمگیر است. لذا آشکارا پیداست که مدل سازی شرایط دیرینه آب وهوای زمین می تواند نقش کارسازی در برنامه ریز یهای آینده داشته باشد. مدل های آب وهوای کامپیوتری بینشی نوین را از شواهد گذشته و آینده آب و هوایی جهانی عرضه کرد هاند. شناخته شده ترین این مدل ها مدل های گردشی عمومی هواسپهر (GCMs) هستند که به پایش دگرگونی های آب و هوایی در سطح جهانی و یا قاره ایی می پردازند (هیگینز و مک فادن، 2009). این مدل ها با درک سازوکار واداشت آب و هوایی )همانند چرخه میلانکویج( دور ههای تابشی خورشید و تاثیر آن بر دما و بارش (مک دونالد و برایسون، 2010)، اندازه و توزیع ورقه های یخی (سوتو برلو و همکاران، 2012) و اندازه و توزیع توده های زمین ساختی در فواصل زمانی کلان مقیاس (معمولا بیش از 1000 سال) یک الگوی جامع از آب وهوای جهانی در این فواصل ارایه می دهند. مشهورترین این مدل ها که در سطح جهانی با داد ههای بسیاری کاربست شده اند، مدل فیزیکی کلان مقیاس آب و هوایی (MCMs) است.است.