محمد لوندوش - دانشجوی کارشناسی ارشد رشتهی برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد مرند

در سال های اخیر شکل گیری و گسترش مناطق آزاد تجاری – صنعتی، تغییر شگرفی را در ساختار کالبدی – اجتماعی شهرها بر جای گذاشته است. این تغییرات در ساختار کالبدی به دو صورت مثبت و منفی بوده است که هدف این تحقیق شناسایی این تغییرات در شهر ماکو بر اثر شکل گیری منطقه آزاد ماکو می باشد. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و میدانی (پیمایشی) می باشد که برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تحلیل مسیر در نرم افزار Amos استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مهمترین عوامل توسعه ی کالبدی شهر ماکو بر اثر شکل گیری منطقه آزاد افزایش صادرات و واردات کالا و جذب سرمایه های داخلی و خارجی، افزایش اشتغال و توسعه ی صنعت توریسم به ترتیب با ضریب 0/811، 0/762 و 0/691 میباشد. همچنین مهمترین اثرات مثبت کالبدی ناشی از شکل گیری منطقه آزاد در شهر ماکو بهبود و ارتقای تسهیلات و زیرساخت های شهری (0/763) و گسترش مراکز تجاری (0/645) و مهمترین اثرات منفی بهره برداری وسیع از محیط زیست و تبدیل اراضی طبیعی به اراضی ساخته شده (0/669) و افزایش بیش از حد مصرف منابع حیاتی (آب و زمین) (0/617) بوده است.

مناطق آزاد، توسعه ی کالبدی، ساختار کالبدی، شهر ماکو