محسن صالحی - دانشجوی دکتری، مهندسی مواد، سرامیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران
مجتبی جعفریان - کارشناس ارشد، مهندسی مواد، جوشکاری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران
محمدرضا گواهی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی مواد، شناسایی و انتخاب مواد مهندسی، دانشگاه پیام نور مرکز سمنان، سمنان، ایران
یومان آتاسی - استاد، شیمی فیزیک، موسسه عالی علوم و فناوری کاربردی، دمشق، سوریه

در این مطالعه، سنتز و جانشینی کاتیون های افزودنی شامل Ca+2، Cu+2 و Ti+4 در ساختار هگزا فریت باریم نوع M در یک آسیای پر انرژی تحت فعالسازی مکانیکی انجام شد. ابتدا سه نسبت Fe/Ba به ترتیب 12، 11 و 10 برای سنتز این ترکیب مورد بررسی قرار گرفت در تمام نسبت ها میزان x=0/5 به عنوان افزودنی با هدف بررسی حضور کاتیون های انتخاب شده در ساختار هگزافریت باریم در نظر گرفته شد. بررسی های فازی، مورفولوژیکی و مغناطیسی به ترتیب با استفاده از آنالیزهای SEM، XRD و VSM انجام شد. ترکیب تک فاز هگزافریت باریم نوع M در نسبت مولی Fe/Ba برابر 10 بدست آمد. در نسبت های 12 و 11 Fe/Ba شاهد حضور پیک های آهن به عنوان یک فاز میانی بودیم. با توجه به الگوهای اشعه ایکس و تصاویر SEM شاهد تشکیل نانو ساختارهای تک فاز هگزافریت باریم با اشکال هگزاگونال در نسبت مولی 10 بودیم. میزان مغناطیس اشباع و نیروی واردارندگی برای همه نمونه ها با کاهش نسبت مولی کاهش یافت. جانشینی کاتیون های Ca+2، Cu+2 و Ti+4 در ترکیب هگزافریت باریم منجر به تغییر ساختار این ماده سخت مغناطیسی در حالت خالص به ماده ای با خواص جدید نرم مغناطیسی شد.

هگزافریت باریم، خواص مغناطیسی، ریزساختار، نانو ساختار