مجتبی صادقی - دانشجوی دکتری مهندسی مواد ۱و ۲- واحد تحقیق و توسعه مجتمع جهان فولاد سیرجان، سیرجان، کرمان، ایران،
سجاد عبداللهی - کارشناس ارشد مهندسی مواد، واحد تولید

فرسایش یکی از مکانیزم های تخریب قطعات صنعتی است. فرسایش در جایی که رطوبت همراه با ذرات ساینده باشد موجب تشدید خوردگی و درنهایت تخریب می گردد. در واحد احیا مستقیم، لوله های انتقال گاز آب بندی بعد از گذشت حدود دو سال از محل های زانویی تخریب شدند. به منظور بررسی علل تخریب نمونه هایی از لوله تخریب شده تهیه و از آنها تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی و آنالیز پراش اشعه ایکس تهیه شد. بررسی تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که در جهت فلوی گاز و در محل زانویی، مواد از روی سطح به شدت کنده شده و برداشت مواد از سطح، بافاصله گرفتن از محل تغییر فلو کاهش یافته است. همچنین حفره ها و برش های مواد از سطح به خوبی در تصاویر میکروسکوپی مشاهده شد. در ادامه مکانیزم برداشت مواد از سطح بررسی شد، در مواد داکتیل مانند آلومینیوم و فولاد، مکانیزم فرسایش، تغییر شکل پلاستیکی مکرر است که در اثر برخورد مکرر مواد ساینده به سطح، تغییر شکل پلاستیکی در سطح ایجاد شده و در ادامه با تکرار ضربه ها، باعث کنده شدن مواد شده است. مکانیزم فرسایش با تغییر زاویه برخورد تغییر خواهد کرد. در زوایای کم از نوع خراشان و تحت نیروهای برشی صورت می گیرد، اما با افزایش زاویه، مکانیزم منحصرا فرسایش خواهد بود.

فرسایش، لوله، گاز آب بندی، ذرات ساینده