راضیه خوشحال - استادیار، گروه مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه صنعتی بیرجند،
علی حسین زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه بیرجند

آلومینایدهای تیتانیم به علت دارا بودن مدول الاستیسیته بالا، دانسیته پایین، خواص مکانیکی مناسب در دماهای بالا در کاربردهایی مانند موتورهای جت مورد استفاده قرار می گیرد. می توان این ترکیبات بین فلزی را به کمک آلومینوترمی TiO2 تولید کرد. محصول این واکنش آلومیناید تیتانیم در کنار Al2O3 است. از این کامپوزیت در توربوشارژرها و خودروهای با قدرت بالا استفاده می شود. از آنجا که روش زینتر پودری روشی مقرون به صرفه است، در این تحقیق انواع آلومینایدهای قابل تولید در نسبت های مختلف استوکیومتری به این روش و مکانیزم تشکیل آنها، مورد بررسی قرار گرفت. برای رسیدن به این هدف نسبت های مختلفی از آلومینیم و 3.5TiO2، 1.5:3.5، 1.5:6.5) تهیه شد و در دماهای 700، 800 و 900°C برای مدت زمان 5 ساعت تحت عملیات حرارتی قرار گرفت. مشخص شد اولین فاز تولید شده در اثر واکنش آلومینیم و تیتانیا به نسبت استوکیومتری مورد استفاده بستگی نداشته و فاز TiAl3 با عبور از فاز TiAl2 به Ti3Al تبدیل می شود. آخرین فاز آلومینایدی در این سیستم نیز که در همه استوکیومتری های به کار رفته تولید می شود، Ti3Al می باشد.

آلومیناید تیتانیم، آلومینا، مکانیزم، نسبت استوکیومتری