بررسی شاخصه های سبک ساز در کتاب دستورالوزراء تالیف غیاث الدین خواندمیر

این مقاله به روش سبکشناسی ساختاری در پی یافتن شاخصترین مختصات سبکی کتاب دستورالوزراء بوده است. دستورالوزراء، دومین اثر نویسنده و مورخ شهیر آن، غیاث الدین بن همام الدین ملقب به خواند میر، پس از حبیبالسیر به شمار میآید و حاوی اطلاعات مهم و کم نظیری از سیره و احوال وزرای عهد تیموری است. خواندمیر در این اثر، به شیوه نویسندگی و تاریخنگاری مترسلان عهد تیموری، از نثر بینابین، نثری که گاه رو به ساده نویسی تاریخ نگارانه و گاه میل به تکلف و مصنوع نویسی منشیآنه دارد، بهره میبرد. دوگانگی نثر، بر کارکرد عناصر متنی در نثر دستورالوزراء بیتاثیر نبوده است. مختصات اصلی سبکی در این کتاب، خصوصیات عمومی نثر تاریخی دوره تیموری است؛ نظیر: استفاده از وازگان و القاب و عنواین فارسی، عربی و ترکی؛ بهره گیری از ویژگیهای نحو عربی در فارسی، همچون مطابقت صفت و موصوف؛ بهره گیری از آراستگیهای لفظی، بیشتر در شکل انواع جناس، سجع، مراعاتالنظیر و تکرار؛ استفاده متعادل _نه افراطی و تکلف آمیز_ از صور خیال.

Keywords:

خواندمیر , دستورالوزراء , نثردوره تیموری , سبکشناسی ساختاری