تحلیل و بررسی تکرار، تاکید و ایغال در مثنوی معنوی

تکرار، تاکید و ایغال از فروع اطناب و یکی از زیرمجموعههای علم معانی است که درجمله و شبه جمله کاربرد دارد. همچنین از ابزارها و شگردهای ادبی است که با ایجاد عاطفه و اثرگذاری بر مخاطب همراه است. مولوی نیز این اصل بلاغی و ظرافت داستانی را عمیقا دریافته و آن را در اثر خویش و با اقتباس از کلام الهی بکار برده است. توصیف احوال درونی شخصیتها، تجسم صحنه و تصویرپردازیها که عمدتا با انواع اطناب همراه است؛ میتواند ضمن تحلیل اندیشهها به جنبه هنرآفرینی اثر نیز بیفزاید. بنابراین نخستین هدف این پژوهش آن است که با جستجوی دقیق به بررسی موضوع تکرار و ایغال در مثنوی بر مبنای علم معانی بپردازد. سپس مقاصد و معانی ثانویه مورد نظر وی وعلت کابرد آن در مثنوی را بررسی نماید. از آنجا که سخن به اقتضای حال مخاطب موضوع اصلی علم معانی است و مولوی نیز در شگردهای داستانپردازی خویش به این موضوع توجه دارد؛ بنابراین تحلیل اطناب و دلایل استفاده این رکن بلاغی برای تاثیر کلام و نیز یافتن علت بسامد بالای تاکید و ایغال از میان انواع آن امری ضروری است که به نتیجه و دستاورد پژوهش کمک میکند. توجه ویژهی شاعر به این اسلوب و نقشی که این شگرد ادبی در ساختار شعر وی دارد، سبب شده تا نگارندگان به بررسی بسامد و دلایل افزونی آن در مثنوی بپردازند.

Keywords:

مثنوی معنوی , تکرار , تاکید , ایغال , اطناب