محمدجعفر سلطان جلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران
امید بزرگ حداد - استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی ، دانشگاه تهران
نوید قاجارنیا - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران

طراحی شبکه‌های توزیع آب شهری با هدف کمینهکردن هزینه لوله‌های آن و بدون در نظرگیری شاخص‌های کارآیی شبکه، منجر به کاهش اطمینان پذیری تامین نیاز و فشار، بویژه در شرایط بروز نارسایی در آن‌ها خواهد شد. در همین راستا طراحی شبکه‌ها با هدف کمینهسازی هزینه، از یک طرف باعث بکارگیری لوله‌های با قطر کمتر در شبکه شده و به این ترتیب هزینه طرح را کاهش می‌دهد و از طرف دیگر باعث نارسایی شدید شبکه در زمان‌های بروز نارسایی و شکست می‌گردد. از اینرو آگاهی از روند تغییرات اعتمادپذیری تامین نیاز و فشار در شبکه‌ها، در حالات مختلف طراحی، می‌تواند مهندسان را در طراحی کارآمدتر شبکه‌ها یاری کند. در این پژوهش با استفاده از الگوریتم بهینه‌یابی جفتگیری زنبور عسل (HBMO)، شبکه توزیع آب شهری دو حلقه‌ای (Two Loop) با تعریف مقادیر مختلف به عنوان حداقل فشار مورد نیاز در شرایط شکست و با ایجاد شکست مرتبه اول در لولههای مختلف وضعیت تامین فشار گرهها برای شرایط مختلف در شبکه، بررسی شده است. در پایان با محاسبه معیارهای اعتمادپذیری، آسیبپذیری و انعطافپذیری تامین فشار در هر یک از این حالات با استفاده از شاخصهای قطعی، نحوه تغییرات این معیارها در شرایط گوناگون مورد بحث قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده اعتمادپذیری بیشتر شبکه توزیع آب دو حلقهای در مواقع نارسایی مرتبه اول المانهای شبکه است.

شبکه توزیع آب شهری، طراحی، معیارهای کارآیی، الگوریتم بهینه‌یابی جفتگیری زنبور عسل، نارسایی مرتبه اول.