سیدمهدی نوربخش
فرهاد ایمان شعار
عبدالله سهرابی بیدار

ابزارگذاری در سدهای بزرگ مخزنی با هدف تضمین ایمنی و پایداری سد، دارای فرآیند پیچیده‌ای می‌باشد. این فرآیند پیچیده از آغاز طراحی سد و همزمان با ارائه طرح ابزارگذاری آغاز شده و ممکن است تا سال‌ها پس از اولین آبگیری و در دوران بهره‌برداری یک سد نیز ادامه داشته باشد. مشکلات موجود در زمینه ابزارگذاری و رفتارسنجی را می‌توان در چهار مرحله تقسم‌بندی نمود: الف) مطالعات فاز دو و ارائه طرح ابزارگذاری ب) برگزاری مناقصه و انتخاب سازنده ابزار و پیمانکار نصب ج) نصب ابزاردقیق و نظارت اجرایی د) بهره‌برداری و استفاده از داده‌های ابزاردقیق. رسیدن به اهداف تعیین شده برای یک ابزار و تحصیل داده از آن، مستلزم گذر از مشکلات بسیاری در مراحل یاد شده می‌باشد. چگونگی انتخاب نوع، تعداد و آرایش ابزار دقیق در مرحله طراحی، تهیه اسناد مناقصه کافی و پوشش دهنده‌ی کلیه مسئولیت‌ها و جزئیات در مرحله برگزاری مناقصه، آزمایش، کالیبراسیون و نظارت بر نصب در زمان اجرا، و ارائه گزارش‌های رفتارسنجی اولیه در زمان اولین آبگیری از مهمترین چالش‌ها و موضوعات مطرح می‌باشند. در این مقاله سعی شده است با نگاهی به این مشکلات، راهکارهایی برای بهبود شرایط با تجدید نظر در دستورالعملها، آیین نامه ها و پیشنهاداتی برای قوانین و مقررات موجود در خصوص ابزارگذاری و رفتارسنجی در سدها ارائه گردد.

سد، ابزارگذاری، رفتارسنجی، ایمنی و پایداری