نقش آموزش های شهروندی در توانمندسازی زنان ساکن در مناطق حاشیه نشین با تاکید بر تجارب جهانی

رشد حاشیه نشینی در دو دهه اخیر به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی در کلان شهرها نمود عینی یافته است.روند رو به رشد مهاجرت روستاییان و گروه های آسیب پذیر و استقرار آنان در مناطق حاشیه ای شهرها به امید برآوردن نیازهای اجتماعی و یافتن فرصت های بیشتر منجر به عدم تعادل در ساختار شهرها شده است. به گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال 2017 یک چهارم جمعیت جهان در مناطق حاشیه ای شهرها زندگی میکنند و این روند در کشورهای در حال توسعه با روند تصاعدی روبرو بوده است. بطوریکه در سال 1990 تعداد ساکنین مناطق حاشیه نشین برابر با 689 میلیون نفر بوده در سال 2014 این تعداد به 880 میلیون رسیده است. اینگزارش اضافه میکند در بسیاری از این مناطق ساکنین از داشتن آب آشامیدنی، فاضلاب و خدمات بهداشتی و آموزشی محروم هستند. در حالی که رشد حاشیه نشینی در ارتباطی شبکه ای منجر به بروز و ظهور آسیب های دیگری همچون اعتیاد، کودک آزاری، بیسوادی و طیف وسیعی از مشکلات اجتماعی میشود، خطرات مضاعفی را برای زنان و دختران به بار میآورد. هدف این مطالعه بررسی تجارب کشورهای مختلف در زمینه توانمندسازی زنان در مناطق حاشیه نشین با تمرکز بر راهبردهای مهاجرت معکوس بوده است. در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی تجربه کشورهای مختلف در آسیا و آفریقا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی نشان میدهد در حالی که شیوه های مختلفی برای توانمن دسازی زنان در مناطق حاشیه ای بکار گرفته میشود، آموزش های شهروندی نقش کلیدی در نهادینه سازی و درونی کردن راهبردها و عاملیت دادن به زنان دارد. آموزش های شهروندی ابزارهای لازم در زمینه نحوه استفاده از فرصت ها، منابع و اعتبارات را در اختیار زنان قرار داده و در ارتباطی متعامل هویت و اعتماد بنفس را در زنان حاشیه نشین تقویت مینماید. بر اساس نتایج این مطالعه تقویت محتوای آموزش های شهروندی، اولویت بندی آموزش ها بر اساس نیاز جامعه هدف و تنوع بخشی در شیوه های آموزش به عنوان راهبردهای موثر در توانمندسازی زنان حاشیه نشین با استفاده از آموزش شهروندی پیشنهاد شده است.

Keywords:

حاشیه نشینی , جنسیت , توانمندسازی زنان , آموزش شهروندی , عاملیت زنان