محمود صیدی - استادیار گروه حکمت و فلسفه دانشگاه شاهد
احسان کردی اردکانی - استادیار گروه معارف دانشگاه اردکان

نوع نگاه فلسفی ابن سینا به مسایل هستی شناسی، در مباحث طبی او نیز تاثیرگذار بوده است کهیکی از مهمترین آنها، بحث علیت و لوازم آن است. پیش از ابن سینا حکیمان یونانی به خصوصارسطو تلاشهای بسیاری در ارایه نظام پزشکی عقلانی و مبتنی بر اصول فلسفی [= نفی اعتقاداتخرافی در پزشکی و درمان] نمودند. از این جهت، در پژوهش حاضر ابتداء به تبیین جایگاه نظامعلیت در نظر پزشکان یونانی به ویژه ارسطو از یک سوی و پزشکی جدید از سوی دیگر پرداختهشده و سپس تاثیر نظام علیت در طب سینوی مورد بررسی قرار گرفته است. طب سینوی به دوقسمت نظری و عملی تقسیم می شود که ابن سینا طبیب را از ورود به بحث های فلسفی در طبنظری باز میدارد. از این رو، فهم برخی از مبانی آن مبتنی بر دانستن مبانی فلسفی بوده و طبیبحقیقی کسی است که فلسفه را نیز به نیکی بداند. اصل علیت، علل اربعه، اصل سنخیت، نگاهغایت انگار به هستی و نگرش الهی به عالم از جمله مواردی هستند که در این مقاله بدان پرداختهشده و سعی گردیده لوازم آن در طب سینوی پیگیری شود.

طب، اصل علیت، اصل سنخیت، غایت انگاری