سیدمحمد میرهاشمی دهنوی - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شیراز
احمد صدرایی جواهری - دانشیار اقتصاد دانشگاه شیراز
حسین مرزبان - دانشیار اقتصاد دانشگاه شیراز
سیدمرتضی میردهقان - استادیار ریاضی دانشگاه شیراز

انحصار طبیعی در اقتصاد به شرایطی گفته می شود که تولید یک بنگاه در یک صنعت،سودآورتر از تولید بیش از یک بنگاه در آن صنعت باشد. این مفهوم در صنایعی مانند توزیعبرق، توزیع گاز، مخابرات و توزیع آب که در کشورهای مختلف تحت تنظیم مقررات قیمتیو غیرقیمتی قرار می گیرند، اهمیت بیشتری دارد. در این مطالعه ساختار انحصار طبیعی درشرکت های توزیع برق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین یک تابع هزینه با فرمترانسلوگ بکار گرفته شد. در این تابع، قیمت نسبی سرمایه و قیمت نسبی سایر نهاده هایتولیدی به عنوان بردار قیمت نهاده ها، و مقدار برق توزیع شده نیز به عنوان ستاده انتخابشد. به منظور برآورد تقریب درجه دوم از تابع هزینه ترانسلوگ، از مدل ضرایب تصادفی درداده های پانلی و داده های دوره زمانی 1383 تا 1393 استفاده شد. نتایج این مطالعه نشانداد که برخی از شرکتهای توزیع برق ایران با شرایط انحصار طبیعی مواجه بوده و برخیدیگر در سطوح مختلف تولید از این شرایط برخوردار نیستند.

انحصار طبیعی، تابع هزینه ترانسلوگ، صرفه های ناشی از مقیاس، مدل ضرایب تصادفی در داده های پانلی، شرکت های توزیع برق ایران