اکرم اکبری - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تبریز
محسن پورعبادالهان کویچ - دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز
پرویز محمدزاده - دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز
ستاره رضایی - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز

امروزه صادرات فرآورده های صنایع مواد غذایی و آشامیدنی، نقش مهمی را در ارزآوری کشورایفاء می کند. بررسی مطالعات تجربی مربوط به صادرات نشان می دهد که میزان صادراتبنگاه ها نه تنها تحت تاثیر اندازه بنگاه، سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار می باشد، بلکهممکن است تحت تاثیر صادرات استان های مجاور نیز قرار گیرد. لذا در این مطالعه، به بررسیعوامل موثر بر صادرات صنایع مواد غذایی و آشامیدنی با استفاده از اطلاعات سطح بنگاهی(کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران) در سال 1386 و مدل دوربین فضایی توبیتپرداخته شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل توبیت فضایی نشان می دهد که متغیرهایاندازه بنگاه، بهره وری نیروی کار و سرمایه انسانی دارای تاثیر مثبت و معنی داری بر میزانصادرات بنگاه ها می باشند. همچنین معنی دار بودن ضریب وقفه فضایی متغیر وابسته، وجوداثرات فضایی را تایید می کند. همچنین نتایج حاصل از محاسبه اثرات مستقیم، اثراتغیرمستقیم و اثرات کل نشان می دهد که اثر مستقیم و غیرمستقیم بهره وری نیروی کار،سرمایه انسانی و اندازه بنگاه بر صادرات هر استان و استان های همسایه مثبت و معنی داراست. این نتایج حاکی از وجود سرریزهای درون استانی و بین استانی است.

صادرات بنگاه، مدل دوربین فضایی، مدل توبیت، ویژگی های بنگاه