نیکو دیالمه - استادیار گروه علوم تربیتی و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (ع)
منا افضلی قادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق (ع)، پردیس خواهران

رفتار فرانقشی رفتاری است داوطلبانه و فراتر از شرح وظایف رسمی که به طور مستقیم به وسیله نظام پاداش رسمی سازمان شناسایی نمی شود. این پژوهش در پی شناسایی پیشایندهای بستر آفرین رفتار فرانقشی در سازمان های آموزشی از منظر قرآن کریم است. روش پژوهش بررسی اسناد و مدارک، و تحلیل محتوای کیفی به شیوه استقرایی- قیاسی است. بدین منظور داده های لازم از قرآن کریم جمع آوری و مقولات (پیشایندها) معین شده است. بر اساس یافته های پژوهش پیشایندهای شخصیتی در سه سطح شناختی، عاطفی و رفتاری هستند، از جمله؛ درک حضور خدا و سیطره علم و قدرت او بر عالم، معادباوری و اعتقاد به ثبت اعمال و نظام پاداش، باور محدود بودن فرصت ها، داشتن اهداف متعالی، آزادگی و وابسته نبودن به دنیا، احساس مسیولیت در قبال دیگران، قدرت تحمل و شرح صدر، و اعراض از امور بی فایده. پیشایندهای سازمانی نیز (در دو سطح ارتباط با مدیر/ اعضای سازمان) شامل حاکمیت روابط عاطفی عمیق بر سازمانف الگوسازی مدیران، قدرشناسی از عمل کنندگان و تبدیل رفتار فرانقشی به رفتاری ارزشمند است.

رفتار فرانقشی، رفتار شهروندی سازمانی، پیشایندها، سازمان های آموزشی، قرآن کریم