آمنه زارع - کارشناس ارشد رشته اقتصاد دانشگاه فردوسیمشهد
مسعود همایونی فر - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
سید محمدجواد رزمی - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف مناطق برای دست یابی به توسعه پایدار نوعی ضرورت جهت ارایه طرح ها و برنامه ها محسوب می شود. توسعه پایدار دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و نهادی- کالبدی است که در هر بعد شاخص هایی به صورت منتخب با توجه به ادبیات توسعه پایدار و شاخص های ارایه شده توسط کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل متحد، در نظر گرفته شده است. با توجه به اهمیت موضوع توسعه پایدار در سطح جهانی و نیز در سطح مناطق، هدف اصلی این مقاله، تعیین سطح توسعه یافتگی و اولویت بندی توسعه شهرستان های استان خراسان رضوی، بر اساس شاخص ها ی توسعه پایدار است. برای دستیابی به اهداف مورد نظر این مقاله، از روش ها ی تحلیل عاملی، شاخص ناموزونی موریس، امتیاز استاندارد شده و رگرسیون استفاده شده است. یافته های این تحقیق بیانگر این است که بین شاخص های انتخابی توسعه پایدار در 27 شهرستان استان خراسان رضوی، تفاوت و نابرابری وجود دارد. در تمامی روش های مورد بررسی در این مطالعه، شهرستان های خوشاب، زاوه و تخت جلگه نیمه پایدار، و شهرستان های بجستان، گناباد و مشهد از توسعه متوسط و سایر شهرستان های استان از درجه توسعه پایین برخوردارند. اولویت مولفه های پیش بین توسعه پایدار نیز به ترتیب عبارت اند از: عامل اجتماعی – زیستی،اقتصادی – اجتماعی، اقتصادی- نهادی، زیستی کالبدی، و زیستی اجتماعی – اقتصادی.

تحلیل عاملی، توسعه پایدار، خراسان رضوی، شاخص های توسعه پایدار