برآورد اثرات ژن و ترکیب پذیری عملکرد و اجزاء عملکردارقام برنج Oryza sativa L به روش تلاقی دیالل

به منظور برآورد میزان ترکیب پذیری و نوع عمل ژن در تعدادی از صفات کمی از تلاقی دی الل بین 5 ژنوتیپ مختلف برنج به عنوان والد استفاده شد. والدها و نتاج حاصل از تلاقی نیمه دیالل آنها به منظور بررسی 7 صفت کمی در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات برنج کشور‐ معاونت آمل مورد ارزیابی قرار گرفتند. میانگین مربعات ژنوتیپها برای کلیه صفات از نظر آماری در سطح 1 %معنیدار شد. معنیدار بودن ترکیبپذیری عمومی و همچنین ترکیب پذیری خصوصی برای کلیه صفات وجود اثرات افزایشی و غیرافزایشی را در کنترل صفات مربوطه نشان میدهد. همچنین غیر معنی دار شدن نسبت برای تمامی صفات به جزء وزن هزار دانه، نشاندهنده اهمیت بیشتر اثرات غیر افزایشی نسبت به اثرات افزایشی ژنهای کنترل کننده صفات مورد مطالعه میباشد. در مجموع، والدین دشت، ندا و بینام بهترین والد از نظر ترکیب پذیری عمومی و تلاقیهای دمسیاه مشهد×بینام و بینام×10-1-175-IR62871 بهترین دورگ از لحاظ ترکیب پذیری خصوصی برای عملکرد و اجزاء وابسته به آن می باشند.

Keywords:

برنج , ترکیب پذیری خصوصی , ترکیبپذیری عمومی , تلاقی دی الل