محمدحسین حسنی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سپیده ترابی - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
منصور امیدی - استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علیرضا اطمینان - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

در این تحقیق ، تنوع ژنتیکی 40 نمونه بذور رازیانه که از مناطق مختلف ایران و چندین کشور اروپایی جمع آوری شده است با استفاده از 20 ترکیب آغازگر انتخابی AFLP مورد ارزیابی قرار گرفت . در مجموع از 1127 نوار مشاهده شده ، 250 نوار چندشکلی نشان داده شدند. آغازگر M20-E11 با تعداد 20 باند و آغازگرهای M35-E46 و ETG-M20 با تعداد 8 باند به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد نوار چندشکلی را به خود اختصاص دادند. میزان شباهت ژنتیکی مشاهده شده بر اساس اطلاعات این نشانگرها برابر 60% بود. بیشترین تشابه ژنتیکی مشاهده شده بین دو ژنوتیپ از کشور مجارستان برابر 97% و در نمونه های ایرانی مربوط به دو ژنوتیپ از شهرهای کرج و کاشان برابر 89% بوده است . یک ژنوتیپ از تبریز با 40% تنوع ژنتیکی ، بیشترین میزان تنوع را با سایر نمونه ها نشان داد. نتایج حاصل از گروه بندی تجزیه خوشه ای تا حدی ارتباط بین تنوع ملکولی و تنوع جغرافیایی را نشان داده است به طوریکه نمونه های جمع آوری شده از مناطق نزدیک تر به هم ، در برخی موارد در گروه ها و یا زیرگروه های یکسان قرار گرفتند. از طرف دیگر برخی از نمونه هایی که در یک زیرگروه قرار گرفته بودند نیز از مناطق جغرافیایی متفاوتی بودند که می تواند به دلیل تشابه شرایط اقلیمی یا تبادل فیزیکی مواد بین این مناطق بوده باشد. نتایج این بررسی بیانگر مناسب بودن نشانگرهای AFLP برای ارزیابی تنوع ژنتیکی نمونه های مختلف رازیانه است

نشانگرهای ملکولی AFLP، تنوع ژنتیکی ، بذر رازیانه