قباد شعبانی - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد واحد کرج
کیوان شمس - استادیار دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه
محمدرضا چایی چی - دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران ، کرج
قباد سلیمی - استادیار دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه

در نظام های تناوبی غلات -لگوم های یکساله سختی بذر به عنوان شرط لازم جهت حفظ ذخیره بذر خاک محسوب می شود که تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی و مدیریتی قرار میگیرد. این پژوهش به منظور بررسی شرایط اقلیمی، روش کشت و نظام کوددهی بر روند شکسته شدن دانه سختی در یونجه یکساله (Medicago scutellata cv. Robinson) به اجرا در آمد. طرح به صورت کشت دیم و آبی در دو مکان در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود و ایستگاه تحقیقات حاصلخیزی خاک ماهیدشت در استان کرمانشاه در سال زراعی 88-1387 انجام شد. پس از پایان دوره رشد فیزیولوژیک یونجه یکساله در تیر ماه ، آزمون جوانه زنی بذر در فواصل هر 30 روز یکبار و در طول یک دوره هشت ماهه درآزمایشگاه انجام شد. نتایج نشان داد که با گذشت زمان درصد شکست سختی بذر از یک روند افزایشی پیروی نمود. سرعت شکست سختی بذر طی ماه های شهریور (ماه دوم ) تا آبان ماه بیشتر بود. شکست سختی بذرهای تولیدی تحت تاثیر سطوح مختلف تیمارهای کودی قرار گرفت به طوری که در شرایط کشت دیم تیمار شاهد (بدون کود) و در شرایط آبی تیمارهای کودی باکتری تثبیت کننده نیتروژن +قارچ میکوریزا و تیمار کودی باکتری تثبیت کننده نیتروژن + باکتری تسهیل کننده جذب فسفر بیشترین درصد سختی بذر مشاهد شد.

باکتری حل کننده فسفات ، میکوریزا، باکتری تثبیت کننده نیتروژن ، سختی بذر، یونجه یکساله