محدثه لطیف زاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد،
محمدعلی ابوطالبیان - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا
محسن زواره - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
محمد ربیعی - استادیار موسسه تحقیقات برنج

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر در مزرعه و تاریخ کاشت بر خصوصیات ظهورگیاهچه، عملکرد و اجزای عملکرد لوبیای پاچ باقلا- رگه قرمز (.L vulgaris Phaseolous (در کشت دوم بعد از برنج، آزمایشی در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج رشت انجام شد. طرح آزمایشی مورد استفاده کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بود، که در آن تاریخ کاشت در سه سطح (20 مرداد، 30 مرداد و 9 شهریور) در کرت اصلی و پرایمینگ در مزرعه در چهار سطح، شامل بدون پرایم، پرایم با محلولهای اوره، سولفات روی و آب معمولی به مدت 5 ساعت، در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد پرایمینگ به ویژه پرایم با محلول سولفات روی باعث افزایش سرعت و درصد ظهور گیاهچه لوبیا گردید البته درصد ظهور گیاهچه در تاریخ کشت سوم نسبت به دو تاریخ کشت دیگر حدود 16 درصد کاهش یافت. در تاریخ کشت اول هر سه تیمار پرایمینگ و در تاریخ کشت دوم پرایم با محلول سولفات روی توانست به طور معنیداری عملکرد را نسبت به شاهد افزایش دهد. اما در کشت سوم به دلیل کوتاه شدن شدید دوره رشد پرایم بذر نتوانست چنین اثری داشته باشد، ضمن اینکه تاخیر در کاشت (در کشت سوم) سبب کاهش شدید شاخص برداشت نیز گردید. در بین اجزای عملکرد، پرایم کردن با محلول سولفات روی به طور معنیداری وزن صددانه را افزایش داد اما تاخیر در کاشت سبب کاهش این صفت گردید. وزن صد دانه و تعداد دانه در غلاف بالاترین همبستگی مثبت را با عملکرد نهایی نشان داد در حالی که همبستگی معنیداری بین عملکرد دانه و تعداد غلاف در متر مربع مشاهده نشد.

لوبیا، پرایمینگ بذر در مزرعه، تاریخ کاشت، ظهور گیاهچه، عملکرد، اجزای عملکرد