زینب بش - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
علیرضا یوسفی - استادیاردانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
افشین توکلی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
جعفر نیکبخت - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

پیش بینی الگوی رویش علف هرز با بهینه سازی زمان کنترل می تواند از کاهش عملکردگیاه زراعی جلوگیری کرده و زمینه کاهش مصرف علفکش ها را فراهم سازد. بنابراین آزمایش مزرعهای به منظور ارایه یک مدل زمان-دمایی برای پیش بینی رویش گیاهچه های تاجخروس در سطوح مختلف آبیاری (سطوح 40 ،80،60 ،100 درصد نیاز آبی محصول و آبیاری سنتی) در مزارع آفتابگردان انجام شد. رویش گیاهچههای تاجخروس در طول فصل رشد از اوایل خرداد تا اواسط شهریور مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر درصد تجمعی رویش در رابطه با زمان-دمایی توسط مدلهای ویبول و گامپرتز بررسی شد. نتایج نشان داد که مدل ویبول رویش گیاهچه های تاج خروس را در طول زمان و در سطوح مختلف آبیاری با دقت بالا (با RMSE بین 4/4 تا 7/9 درصد) می تواند پیشبینی نماید. همچنین این گونه الگوهای متفاوت رویش و زمان-دمایی مورد نیاز جهت آغاز رویش در سطوح مختلف آبیاری را نشان داد. با این حال در 56 واحد زمان-دمایی، رویش در سطوح مختلف آبیاری با اختلاف اندکی در تعداد گیاهچهها اتفاق افتاد. در سطوح آبیاری 80 و 100 درصد یک نقطه اوج زود هنگام در رویش و بدنبال آن سرعت پایین رویش در اواخر فصل دیده شد. در زمان-دمایی 288 واحد، رویش 90 درصد گیاهچه ها در آبیاری سنتی، الگوی رویش زود هنگام در این سیستم آبیاری را نشان میدهد در حالیکه در سیستم آبیاری قطره ای-نواری به 413 – 381 واحد زمان-دمایی جهت 90 درصد روبش نیاز بود، که بیانگر تکمیل دیرهنگام رویش در این سیستم است. تاخیر در رویش می تواند توانایی رقابت این گیاه با آفتابگردان را کاهش دهد ولی از طرف دیگر رویش دیر هنگام این اجازه را به علف هرز میدهد تا از روشهای کنترل علفهای هرز که دراوایل فصل استفاده میشود (استفاده از علفکشها) فرار نمایند.

مدل زمان، دمایی، کنترل علفهای هرز، آبیاری نواری