امید انصاری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر،
رضا توکل افشاری - استادگروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
فرزاد شریف زاده - دانشیارگروه زراعت واصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
علی شایان فر - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر

درصد جوانه زنی پایین و استقرار گیاهچه از مشکلات اساسی در مناظق شور میباشند.امروزه تکنیک پیش تیمار بذر به عنوان عامل بهبود دهنده ی جوانه زنی و استقرار تحت تنشهای محیطی معرفی شده است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با جیبرلین ( 25 پی پی ام) ، کلریدسدیم ( 15 - بار) و آب بر جوانهزنی و مصرف مواد ذخیره ای بذر چاودار ،-8 ،- کوهی در شرایط تنش شوری انجام شد. تیمارها شامل 5 سطح تنش شوری (صفر، 4 -12 و 16 - بار) و 4 سطح (بذرهای تیمار شده و شاهد) با 3 تکرار بودند. نتایج نشان داد که ا افزایش تنش شوری مولفه های جوانه زنی شامل درصدجوانه زنی، شاخص جوانه زنی، متوسط مدت زمان جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، وزن مواد مصرف شده بذر، بازده استفاده از مواد ذخیرهای بذر و درصد کاهش مواد ذخیرهای بذر کاهش یافت. اما میزان این کاهش برای بذرهای تیمار شده کمتر بود. بیشترین درصد جوانه زنی از پرایمینگ بذر با آب و کلرید سدیم85/3%بدست آمد بیشترین شاخص جوانه زنی 42/2 و کمترین متوسط مدت زمان جوانه زنی 1/02 مربوط به تیمار با آب در شرایط بدون تنش بود. ولی در سطوح بالاتر تنش شوری، بیشترین درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی و کمترین متوسط مدت زمان جوانهزنی از پرایمینگ با جیبرلیک اسید به دست آمد. در تمام سطوح شوری اعمال شده بالاترین وزن مواد مصرف شده بذر از پرایمینگ کلرید سدیم بدست آمد. بیشترین بازده استفاده از مواد ذخیرهای بذر از بذرهای شاهد در پتانسیل 8- بار و بیشترین وزن خشک گیاهچه و درصد کاهش مواد ذخیرهای بذر در شرایط بدون تنش از پرایمینگ با کلریدسدیم بدست آمد. همچنین پرایمینگ بذر فعالیت آنزیمهای کاتالاز، آسکوربیک پروکسیداز و گلوتاتیون پروکسیداز را در مقایسه با بذر شاهد در طی جوانهزنی افزایش می دهد. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که پیشتیمار بذر باعث بهبود مولفههای جوانهزنی چاودار کوهی در شرایط تنش شوری میشود و مقاومت گیاه چاودار کوهی را در مقابل تنش شوری در مرحله جوانه زنی افزایش میدهد.

چاودار کوهی، پرایمینگ بذر، آنزیم، تنش شوری، شاخص های جوانه زنی