مریم یوسف زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد،
ماشااله دانشور - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
سمیه شهروسوند - دانشجوی کارشناسی ارشد،
حسین سرخه - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کرمان

به منظور بررسی اثرات اتفون و کود نیتروژن روی سورگوم شیرین رقم سوفرا، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه اصفهان انجام شد. آزمایش با 4 سطح کود نیتروژن صفر، 100 ،200 و 300 کیلوگرم اوره در هکتار از منبع کود اوره، با میزان نیتروژن به ترتیب برابر با صفر، 46 ،92 و 138 کیلوگرم در هکتار به عنوان فاکتور اصلی و 4 غلظت اتفون صفر، 800، 1000 و 1200 پیپیام به عنوان فاکتور فرعی انجام گرفت. عملیات تهیه زمین، کوددهی و مبارزه با علف های هرز با علفکش ترفلان به میزان 5/1 لیتر در هکتار، قبل از کاشت انجام گرفت. ابعاد هر کرت 3×4 متر و شامل 6 ردیف کاشت در نظر گرفته شد. تراکم نهایی بوته در مزرعه 200 هزار بوته در هکتار و میزان مصرف بذر 10 کیلوگرم در هکتار بود. اتفون در مرحله آغاز ظهور غلافهای گل دهنده انتهای ساقه سورگوم، روی اندامهای هوایی گیاهمحلول پاشی گردید. آبیاری طبق روال منطقه، هر 12 - 10 روز یک مرتبه به روش غرقابی صورت گرفت. برداشت سورگوم در مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی انجام شد. اثر متقابل نیتروژن و اتفون بر عملکرد ساقه و عملکرد بیولوژیک معنیدار شد، به طوریکه بیشترین عملکرد بیولوژیک به میزان 53/32 تن بر هکتار با کاربرد 1200 پیپیام اتفون و 300 کیلوگرم اوره در هکتار به دست آمد و بالاترین عملکرد ساقه به میزان 91/30 تن بر هکتار زمانی حاصل گردید که بالاترین سطوح نیتروژن و اتفون ( 300 کیلوگرم اوره در هکتار و 1200 پیپیام اتفون) به کار گرفته شدند. بیشترین شاخص برداشت به میزان 20/35 درصد از تیمار شاهد اتفون و کمترین آن به میزان 70/9 درصد از تیمار 1200 پیپیام اتفون به دست آمد. بیشترین وزن صد دانه به میزان 91/1 گرم در تیمار 800 پی پی ام اتفون مشاهده شد.

سورگوم شیرین، اتفون، نیتروژن، عملکرد ساقه، عملکرد بیولوژیک