طاهره فتحی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
محمدمهدی سوهانی - استادیاردانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
حبیب اله سمیع زاده لاهیجی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
علی اشرف مهرابی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایران.

گونه .L triuncialis Aegilops دامنه توزیع وسیعی از شرق اطلس تا نزدیک غرب و مرکز آسیا دارد؛ بنابراین بررسی تنوع ژنتیکی این گونه در این نواحی اهمیت اصلاحی و تکاملی بسزایی دارد. در این راستا تنوع ژنتیکی 40 توده از گونه triuncialis. Ae ،جمع آوری شده از مناطق غربی ایران بررسی شد. پس از استخراج DNA و یکسان سازی غلظت آنها، پنج نمونه از هر توده به صورت بالک درآمد و تنوع ژنتیکی با روش PCR-ISSR بررسی شد. با استفاده از 11 آغازگر و 118 نوار چندشکل بهدست آمد که از بین آغازگرها، گونه UBC817 با 16 نوار و آغازگرهای UBC811 و UBC823 با 14 نوار بیشترین و آغازگر UBC825 با 4 نوار کمترین تعداد نوار چندشکل را تشکیل دادند. اطلاعات چندشکلی نشانگرها بین 23/0 تا 40/0 و شاخص نشانگری از 1/1 تا 6/4 متغیر بود. تجزیه بردارهای اصلی نشان داد که دو مولفه اول درمجموع 72/23 درصد از واریانس کل را توجیه کردند. تجزیه خوشه ای براساس ماتریس فقدان تشابه شاخص سوکال و الگوریتم(NJ (Joining Neighbor ،40 توده بررسی شده را در سه گروه طبقه بندی کرد که هر گروه بهترتیب شامل 13 ،9 و 18 توده بود. درستی گروه بندی حاصل از تجزیه خوشهای با تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر با 95 درصد تایید شد.

تجزیه تابع تشخیص، تجزیه واریانس مولکولی، شاخص نشانگر، میزان اطلاعات چندشکلی