سیدحمزه حسینیان - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد
ناصر مجنون حسینی - استادپردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

به منظور محاسبه ضرایب همبستگی میان عملکرد دانه و اجزای عملکرد، 31 ژنوتیپ لوبیا چشم بلبلی در دو شرایط آبیاری معمول (بدون تنش) و آبیاری محدود (قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا پایان دوره رشد) در طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج در سال زراعی 1390-91 ارزیابی شدند. در این پژوهش صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه های بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد بیولوژیک تکبوته، عملکرد دانه تکبوته و وزن صددانه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط تنش و بدون تنش، صفات عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشتند. نتایج رگرسیون گام به گام در هر دو شرایط نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانهه ژنوتیپها را میتوان به عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته نسبت داد. نتایج تجزیه علیت بر اهمیت تاثیرات این صفات در عملکرد دانه تاکید داشت. به طور کلی، در هر دو شرایط تنش و بدون تنش، بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به عملکرد بیولوژیک بود. نتایج نشان داد که در برنامه های اصلاحی با هدف افزایش عملکرد دانه در ارقام لوبیا چشم بلبلی، بهتر است گزینش براساس صفات عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته انجام گیرد.

تجزیه علیت، تنش خشکی، ژنوتیپ های لوبیا چشم بلبلی، ضریب همبستگی