عظیمه نجفی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدمهدی مجیدی - دانشیار اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان

به منظور تحلیل تنوع ژنتیکی صفات موثر بر عملکرد بذر، 41 نمونه اسپرس شامل 35 نمونه وحشی (13 گونه) و 6 ژنوتیپ از گونه زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان ارزیابی شدند. ژنوتیپها از نظر همه صفات مورد بررسی تفاوت معنیداری داشتند، که بیانگر تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپها بود. مقایسه گونه های اسپرس نشان داد گونه viciifolia. O دارای بیشترین تعداد دانه در خوشه، باروری و عملکرد بذر در بوته بود. کمترین میانگین عملکرد بذر در بوته در گونه chorassanica. O مشاهده شد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپهای مورد مطالعه را در سه گروه طبقه بندی کرد و تا حد زیادی گونههای اهلی و وحشی از یکدیگر تفکیک شدند. براساس تجزیه به مولفه های اصلی، دو مولفه اول و دوم بیش از 50 درصد از تنوع کل را توجیه کردند، که مولفه اول بر خصوصیات مرتبط با عملکرد بذر، و مولفه دوم بر اجزای عملکرد تاکید داشتند. نتایج نشان داد که گونههای وحشی از تنوع زیادی برخوردارند که میتوان از آن برای بهبود خصوصیات گونه زراعی اسپرس استفاده کرد.

اسپرس، تجزیه خوشه ای و عملکرد بذر، تنوع ژنتیکی، صفات مورفولوژیک