علی اکبرآبادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه رازی کرمانشاه
دانیال کهریزی - دانشیار، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه و دانشیار، عضو هیات علمی گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
عباس رضایی زاد - استادیارمرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه
غلامحسین احمدی - مربی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

به منظور بررسی صفات مرتبط با عملکرد دانه در ژن نمون (ژنوتیپ)های گندم نان، دویست رگه (لاین) گندم نان با منشا مرکز تحقیقات بین المللی گندم و ذرت (CIMMYT (به صورت طرح مقدماتی (آگمنت) با چهار رقم شاهد در ده بلوک طی سال زراعی 1388-89 در شرایط تنش و آبیاری معمول (نرمال) کشت و ارزیابی شدند. براساس تجزیه رگرسیون گام به گام در شرایط تنش و بدون تنش آبی بهترتیب پنج و چهار صفت با ضریبهای تبیین 41درصد و 38درصد وارد مدل شدند. براساس ضریبهای تجزیه علیت در شرایط تنش آبی، صفت روز تا ساقه دهی بزرگترین تاثیر مستقیم و منفی (369/0 (-و وزن هزاردانه بزرگترین تاثیر مستقیم و مثبت (264/0 (برعملکرد دانه را داشتند. در شرایط بدون تنش آبی وزن هزاردانه بیشترین تاثیر مستقیم (434/0 (بر عملکرد دانه را داشت که میتواند به عنوان معیار مناسبی در برنامه های به نژادی گندم برای گزینش ژننمونهای برتر به کار رود. براساس تجزیه به عاملها در شرایط تنش و بدون تنش آبی هشت عامل استخراج و بهترتیب درمجموع 96/67درصد و 43/69درصد از واریانس کل را تبیین کردند. براساس نتایج این تحقیق اجزای عملکرد دانه از جمله صفات مهم و تاثیرگذار بر عملکرد دانه و از جمله شاخصهای مهم برای اصلاح ژن نمونه ای گندم نان به منظور دستیابی به ژن نمونهایی با عملکرد بهتر و مطلوبتر به شمار میآیند.

تجزیه علیت، تجزیه به عاملها، تنش آبی، گندم نان