وحید محمدی - دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
جعفر کامبوزیان - دانشیارپژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
اسکندر زند - استاد، بخش تحقیقات علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
سعید صوفی زاده - استادیارپژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

به منظور بررسی اثر رقابت علفهای هرز تاجخروس ریشه قرمز و ارزن بر عملکرد گیاه زراعی ذرت با کاربرد میزانهای مختلف کودنیتروژن، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی تربیت مدرس به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. بر همین پایه، سه عامل کود نیتروژن (138 ،184 و 230 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار)، گونه علف هرز (تاج خروس و ارزن) و تراکم علف هرز (به ترتیب 5 و 25 بوته در مترمربع برای تاج خروس و 5/7 و 5/37 بوته در مترمربع برای ارزن) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه به میزان 89/921 گرم در مترمربع متعلق به تیمار شاهد 230 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و کمترین عملکرد دانه به میزان 72/466 گرم در مترمربع متعلق به تیمار علف هرز ارزن با 138 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بود. تراکمهای مختلف علف هرز تفاوت معنیدار در صفاتی همچون شمار دانه در ردیف و طول بلال را موجب شدند. میزانهای مختلف کود نیتروژن نیز موجب ایجاد تفاوت معنیدار در عملکرد زیستتوده (Biomass (و شماری از اجزای عملکرد شدند. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد در کشتزارهایی که علفهای هرز نیتروژن دوست غالبیت بیشتری دارند، افزایش میزان کود مصرفی (نسبت به میزان بهینه) نه تنها موجب افزایش عملکرد ذرت نمیشود، بلکه ضمن کاهش عملکرد دانه تولیدی، موجب آلودگی بیشتر محیط زیست را فراهم میآورد.

تراکم علف هرز، شمار دانه در ردیف، نیتروژن دوست