فرشته حسنوند - دانشجوی سابق کارشناسی ارشددانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
سهراب محمودی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
سیدوحید اسلامی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

توانایی ازمک در جذب آب و عنصرهای غذایی به دلیل داشتن شبکه ریشه ای خزنده و گسترده، نشانگر آن است که این علف هرز رقیب سرسختی برای گیاهان زراعی است. به همین منظور بررسی رقابت درون و برون گونه ای در اجتماع گندم و ازمک با استفاده از مدلهای عکس عملکرد و شاخصهای رقابتی تحت سطوح مختلف نیتروژن، در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عاملهای آزمایش شامل نیتروژن در سه سطح (05/0 ،1/0 و 2/0 گرم در کیلوگرم خاک)، تراکم گندم رقم روشن در چهار سطح (0 ،4 ،8 و 12 بوته در گلدان) و تراکم ازمک در چهار سطح (0 ،2 ،4 و 6 بوته در گلدان) بود. نتایج بهدستآمده از مدل عکس عملکرد نشان داد رقابت درونگونهای در گندم بیشتر از رقابت برونگونهای بود ولی در ازمک رقابت برونگونهای بیشتر بود. ارزیابی توانایی رقابت نسبی نشان داد، اثر یک بوته گندم در سه سطح 05/0 ،1/0 و 2/0 گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک به ترتیب برابر با 1/5 ،45/4 و 42/4 بوته ازمک بود و اثر یک بوته گندم در همان سطوح کودی به ترتیب معادل 94 ،84 و 88 درصد بوته گندم بود.

تداخل، تراکم گندم، تراکم علف هرز، شاخصهای رقابتی، قابلیت رقابت نسبی