هادی صادقی اول - استادیار علوم سیاسی دانشگاه شیراز
محمدرضا چیت سازیان - دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

اگرچه اخوان المسلمین از بدو تاسیس تا کنون نقش به سزایی در شکل گیری روند تحولات مصر داشته است، با این حال درسال های اخیر و به ویژه پس از وقوع انقلاب 25 ژانویه 2011 این گروه خود با تحولات سینوسی سترگی روبه رو شده است. تکیه بر سریر قدرت با کسب نخستین منصب ریاست جمهوری مصر پس از انقلاب توسط محمد مرسی و سقوط ناگهانی وی از قدرت و انحلال این جمعیت و حتی دستگیری و محاکمه پیشروان این نهضت، جمعیت اخوان و رهروان آن ها را با چالش بزرگی در خصوص چگونگی نقش آفرینی آن ها در آینده سیاسی مصر روبه رو ساخته است. در واقع اگر وقوع انقلاب 25 ژانویه را کوششی برای کنار زدن دیکتاتوری از صحنه سیاست مصر و پیروزی محمد مرسی در انتخابات ژوین 2012 را اولین تلاش جدی برای تثبیت دموکراسی در مصر در نظر بگیریم، سرنگونی مرسی و به تبع آن انحلال اخوان المسلمین تنها چند ماه پس از انتخابات آن هم با بهانه عدم رعایت قواعد دموکراسی توسط اخوا ن المسلمین و البته با وقوع کنشی شبه کودتایی در مصر، پرسشهای چندی را در تحلیل دقیق تحولات فعلی و چشم انداز آتی مصر و به ویژه نوع واکنش اخوان به این وضعیت به وجود آورده است. خصوصا اگر بپذیریم جمعیت اخوان در حال حاضر صرفا به لحاظ نهادی با خطر انحلال کامل روبه رو شده و به لحاظ اندیشهای همچنان میتواند از آبشخورهای بیش از 8 دهه حیات خود بهره بگیرد، پرسشهایی از این قسم مطرح خواهد شد که اولا اخوان یها به عنوان گروهی اسلامگرا با عطف توجه به تجربیات نزدیک به 80 ساله خود تا چه اندازه با قواعد دموکراسی به معنای واقعی آن آشنا هستند و ثانیا تا چه حد آن گونه که مخالفان اخوان معتقدند پس از کسب قدرت در مصر انقلابی، آرمانهای دموکراتیک این کشور را رعایت یا زیر پا گذاشتند

اخوان المسلمین، دموکراسی، اسلام گرایی، تحولات مصر