محمدرضا حاجی نژاد - استادیار گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل، ایران
محمود صالحی مقدم - کارشناس آزمایشگاه فیزیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، ایران.
شقایق حاجیان شهری - دانشجوی دکتری دامپزشکی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، ایران.
الهام واعظی - کارشناس آزمایشگاه فیزیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، ایران.

مقدمه و هدف: موموردیکا کارانتیا(کارلا ) از دیرباز در طب سنتی هند و پاکستان برای کاهش اثرات ناشی از بیماریهای متابولیک کاربرد داشته است. به منظور اثبات این تاثیر این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برگ کارلا بر میزان گلوکز سرم و سطح مالون دی آلدیید سرم در موشهای دیابتی شده با استرپتوزوسین مورد ارزیابی قرار گرفت.مواد و روشها: در این نوع مطالعه 40 رت صحرایی نر به چهار گروه تقسیم شدند. گروه اول به عنوان گروه کنترل، غذای عادی دریافت کردند. سه گروه دیگر با استرپتوزوسین دیابتی شدند. یک هفته پس از دیابتی شدن، گروه اول و دوم با غذای عادی پلیت شده تغذیه شدند . گروه سوم و چهارم عصاره برگ گیاه کارلا به ترتیب با دوز 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به مدت شش هفته بصورت گاواژ دریافت کردند. پس از پایان زمان آزمایش، از قلب رتها خونگیری شد و سطح گلوکز سرم ،لیپوپروتیین و میزان مالون دی آلدیید سرم (MDA) اندازهگیری و به کمک آزمونهای آماری (ANOVA) و توکی با هم مقایسه شدند.یافته ها: در هفته ششم میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی و گروه های دیابتی تحت تیمار بطور معنیداری بیشتر از نتایج هفته پیشین بود. و تیمار با عصاره کارلا در گروههای دیابتی سبب کاهش معنیدار گلوکز سرم (P<0.05) در مقایسه با گروه دیابتی شد. تجویز دوز های مختلف عصاره کارلا ، بطور معنیداری سطح مالون دی آلدیید را نسبت به گروه دیابتی بدون درمان کاهش داد. در مورد HDL نیز تیمار موشهای دیابتی افزایش معنیداری را در مقایسه با گروه دیابتی ایجاد کرد((P<0.05 اما بر سایر چربیها تاثیر معنیداری نداشت.بحث و نتیجه گیری: درمان موشهای دیابتی با عصاره برگ گیاه کارلا در درمان دیابت در رتها سودمند است. این اثرات میتواند احتمالا مربوط به فلاونویید ها و ترکیبات آنتی اکسیدان این گیاه باشد.

گیاه کارلا، گلوکز، دیابت، موش صحرایی