عنایت رضوانی خورشیدی - کارشناس ارشد رشته اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مازندران، مازندران- ایران
سیدکمال کاظمی تبار - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مازندران، مازندران- ایران
غلام عباس کیانوش - استاد مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران، مازندران- ایران

به منظور بررسی تنوع بین ارقام سویا و گروه بندی آنها از لحاظ اسیدهای چرب و پروتیین دانه و همچنین مطالعه روابط بین صفات مربوط به کیفیت دانه با صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی از طریق تجزیه همبستگی کانونیک، تعداد 25 رقم سویا درقالب یک طرح مربع لاتیس در ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران کشت شد. تعداد 20 صفت زراعی و هشت صفت مربوط به کیفیت اندازه گیری شد. تنوع موجود در بین ارقام در کلیه صفات معنی دار بود. وراثت پذیری عمومی برای تعداد روز تا گل دهی بیشترین و برای درصد پروتیین کمترین مقدار بود. همبستگی درصد اسید اولییک با صفات طول دانه، وزن هزاردانه و درصد روغن مثبت و با اسید لینولییک و اسید لینولنیک و سطح برگ منفی بود. مطالعه مهمترین جفت معادلات کانونیک بر ارتباط صفات فنولوژیک و صفات مربوط به مورفولوژی برگ و وزن هزاردانه با کیفیت روغن دانه سویا تاکید دارد. در تجزیه خوشه ای براساس هشت صفت کیفی ارقام به شش گروه تقسیم شدند و تلاقی بین گروه ها برای بیشترین تنوع برای هر صفت تعیین شد.

تجزیه خوشه ای، تجزیه همبستگی کانونیک، تنوع ژنتیکی, سویا