زمان وقوع عقد از طریق واسطه های الکترونیک (همسویی قانون تجارت الکترونیک ایران با قواعد حاکم بر تجارت بین المللی)

با توجه به اینکه در قراردادهای منعقده از طریق واسطه های الکترونیک اصولا طرفین عقد در یک مکان قرار دارند و قرارداد از راه دور منعقد می شود، ممکن است ایجاب و قبول این که بین فروشنده و خریدار مبادله می گردد نیست تقارن و توالی زمانی نداشته باشد. این وضعیت حداقل دو سوال ایجاد می کند. لحظه وقوع عقد چه زمانی است و مکان وقوع عقد کجاست پاسخ این سوالات تاثیر اساسی در سرنوشت و آزار قرار داد دارد و ممکن است حقوق و تکالیف طرفین قرارداد را دگرگون سازد زیرا اعتبار و یا بطلان عقد، دادگاه حاکم بر قراردادها ما قانون حاکم بر قرارداد، شروع تعهدات طرفین، دوره گارانتی و حتی مبلغ قرارداد و امثال آن همانند زمان و مکان وقوع عقد بستگی دارد. با عنایت به اینکه قانون نمونه انستیرال و همچنین قانون تجارت الکترونیک ایران قواعد ماهوی نیستند ، به مسیله زمان و مکان وقوع قرار داد و آثار حقوقی آن توجه ننموده تمام آن را به قواعد عمومی واگذار نموده اند و برعکس زمان ارسال و دریافت داده پیام و مکان ارسال و دریافت داده پیام را مورد توجه قرار داده اند. بنابراین برای تعیین زمان و مکان قراردادهای منعقده از طریق واسطه های الکترونیک، علاوه بر مقررات ناظر به تجارت الکترونیک باید قواعد عمومی قراردادها نیز توجه نمود. اما قواعد عمومی کشورهای مختلف در این مورد از یک سیستم ماه پی در پی نکرده، به یزد نظریه انسان و برخی از نظریه وضو تبعیت مردم. مکانیزم منتخب قانون تجارت الکترونیک ایران این اختلاف را منتفی نموده است. این مقاله سعی نموده است باتوجه به حقوق کشورهای مختلف (فرانسه، آلمان، بلژیک به ....) و کنوانسیون وین 1٬980 ناظر به بیع بین المللی کالا از یک سو و قانون نموده است آنستیرال در مورد تجارت الکترونیک (1٬996) و قانون تجارت الکترونیک ایران (1٬382) از سوی دیگر، مراتب فوق را بررسی و معلوم نماید که اولا در قراردادهای راه دور که از طریق واسطه های الکترونیک منعقد می شود لحظه وقوع عقد چه زمانی به مکان وقوع عقد کجاست ثانیا قانون تجارت الکترونیک ایران چگونه اختلافات مربوط به زمان و مکان وقوع عقد در فضای سنتی را حل نموده است

Keywords:

قرارداد الکترونیک , زمان و مکان ارسال و دریافت داده پیام , زمان و مکان وقوع قرارداد , قانون تجارت الکترونیک , قانون نمونه آنستیرال 1996 , کنوانسیون وین 1980 ناظر به بیع بین المللی کالا , قرارداد از راه دور